بررسی وضعیت استرس اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در رت های مبتلا به سپسیس تیمار شده با عصاره آبی و روغنی زیره سیاه

سپسیس (sepsis) پاسخ سیستمیک به عفونت حاد است که شیوع آن در حال افزایش بوده و در حال حاضر سومین عامل مرگ ناشی از عفونت محسوب می¬شود. شواهد زیادی ثابت کرده¬اند که در سپسیس استرس اکسیداتیو ایجاد می¬شود. امروزه مدل¬های حیوانی التهابی مختلفی به منظور تحقیق در زمینه سپسیس وجود دارد. در این تحقیق بدلیل تکرار پذیری و آسانتر بودن از مدل (clp (cecal ligation and puncture استفاده شده است. با استفاده از جراحی، سپسیس در رتها القا شده و در گروهsham و گروههای تیمار به ترتیب dmso و عصاره روغنی و آبی زیره سیاه در دو دوز mg/kg b.w 100 و 50 تزریق شد. در ساعت¬های متفاوت 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت بعد از clp کبد، ریه و پلاسمای رتها جدا سازی شده و فاکتورهای استرس اکسیداتیو از قبیل پراکسیداسیون لیپیدها (lp)، گلوتاتیون s-ترانسفراز (gst)، گلوتاتیون (gsh)، سوپراکسید دیسموتاز (sod)، کاتالاز (cat)، frap، بیلیروبین، اسید اوریک و توتال پروتئین و فاکتور متابولیزه¬کننده داروها سیتوکرومp450 (cyp p450 1a1) اندازه گیری شد. در این بررسی مشخص شد که تجویز عصاره روغنی زیره سیاه در دو دوز مختلف mg/kg b.w100 و 50 به موش¬های مبتلا به سپسیس، سبب کاهش در محصول پراکسیداسیون لیپیدها (15%)، افزایش در سطح گلوتاتیون (55%) و افزایش فعالیت آنزیم¬های سوپراکسید دیسموتاز (sod) (42%)، کاتالاز (cat) (45%)، گلوتاتیون s- ترانسفراز (gst) (دو برابری) و سیتوکروم p450 (دو برابری) می¬شود. در حالیکه عصاره آبی زیره سیاه در هر دو دوز mg/kg b.w100 و 50 هیچگونه تأثیری بر فاکتورهای اکسیداتیو و متابولیزه کننده داروها ندارد. با توجه به نتایج به نظر می¬رسد که اسانس روغنی زیره سیاه سبب افزایش اثرات آنتی¬اکسیدانی شده و بنابراین توانسته است آسیب بافتی ناشی از استرس¬اکسیداتیو سپسیس را کاهش دهد.